Realizacja zadań związanych ze sprawami społecznymi, rodziną oraz zdrowiem stanowi odzwierciedlenie działań podejmowanych na podstawie polityk programów i strategii przyjętych przez władze Gminy Jaworze. Do najważniejszych z nich należą:

• 1. • Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Jaworze na lata 2014-2022,

     • Gminny Program Wspierania Rodziny w Gminie Jaworze na lata 2022-2024,

     • Gminny program osłonowy w zakresie dożywiania na lata 2019-2023,

     • Program polityki zdrowotnej w zakresie profilaktyki zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) na lata 2019-2023 w Gminie Jaworze,

     • Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Jaworzu na lata 2018-2022,

     • Program polityki zdrowotnej w zakresie profilaktyki zakażeń meningokowych na lata 2019-2023 w Gminie Jaworze,

     • Program profilaktyki zakażeń pneumokokowych na lata 2022-2024 w Gminie Jaworze,

     • Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2022.

Dokładniejszy opis wskazanych powyżej programów znajduje się w części raportu poświęconej Realizowanym Politykom, Programom i Strategiom.

Aktualny poziom wydatków na pomoc społeczną i wsparcie dla rodziny w 2022 r. wiąże się z kontynuowaniem działań Gminy Jaworze  związanych ze wsparciem materialnym dla mieszkańców. Niemniej, warto zauważyć, że w odniesieniu do 2021 r. znacząco zmalał poziom wydatków na wypłacone świadczenia wychowawcze („500+”). Dla porównania warto wskazać, że w 2021 r. na ten cel wydatkowano blisko 7,9 mln zł podczas gdy w 2022 r. wydatki te wyniosły 3,2 mln zł. W 2022 r. zadanie to zostało przekazane do realizacji ZUS. GOPS do końca maja 2022 r. wypłacał ww. świadczenia przyznane w ramach postępowań zakończonych do końca 2021 r. 

W 2022 r. znaczący wpływ na poziom wydatków miała pomoc obywatelom Ukrainy oraz wypłata dodatków węglowych i osłonowych.  

Przyczyny korzystania z pomocy społecznej w 2022 r.

Zakres pomocy społecznej obejmował zadania określone w ustawie o pomocy społecznej. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej wykonywał także zadania wynikające z innych aktów prawnych m.in. z ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy czy ustaw o dodatku osłonowym, węglowym.

W 2022 r. wykonywanie najistotniejszych działań w zakresie pomocy społecznej można było pogrupować według pięciu obszarów:

• systemu finansowego wsparcia rodzin,

• pomocy w długotrwałej lub ciężkiej chorobie,

• likwidacji barier funkcjonalnych dla osób niepełnosprawnych,

• ograniczaniu skutków bezrobocia,

• przeciwdziałaniu uzależnieniom.

Obecna struktura organizacyjna Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej jest odpowiedzią na diagnozowane na przestrzeni wielu lat potrzeby środowiska lokalnego, określone w oparciu o analizę i ocenę występujących zjawisk, powodujących zapotrzebowanie na różne formy wsparcia. Łącznie na realizację zadań z zakresu pomocy społecznej w 2022 r. GOPS wydatkował blisko 10,9 mln zł, z czego większość środków pochodziła ze źródeł zewnętrznych (w głównej mierze w formie dotacji na realizację zadań zleconych).

W trakcie 2022 r. GOPS kompleksowo realizował zadania własne oraz zadania zlecone z zakresu pomocy społecznej. Dodatkowo, pozyskano środki ze źródeł zewnętrznych w ramach ogłaszanych konkursów i programów tj. "Posiłek w szkole i w domu", "Pomoc Żywnościowa", „Asystent Osobisty Osoby Niepełnosprawnej” czy "Opieka wytchnieniowa". Ponadto, w ramach prowadzonej działalności statutowej GOPS w swojej bieżącej pracy realizował projekty socjalne i działania środowiskowe, takie przygotowanie paczek świątecznych, a także zapewnienie środków na działalność świetlicy środowiskowej.

wybrane zadania realizowane w ramach pomocy społecznej i wsparcia rodziny w 2022 r.

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Jaworzu uruchomił Punkt Wsparcia dla Uchodźców z Ukrainy. W punkcie każdy Uchodźca z Ukrainy przy wsparciu pracowników socjalnych oraz tłumacza uzyskał wsparcie w następujących sprawach:

• Pomoc w złożeniu wniosku o jednorazowe świadczenie 300 zł na osobę,

• Pomoc w założeniu profilu zaufanego,

• Pomoc w założeniu konta bankowego, 

• Pomoc w złożeniu wniosku do ZUS – świadczenie wychowawcze – 500+,

• Pomoc społeczna.

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Jaworzu uruchomił również wsparcie psychologiczne dla uchodźców z Ukrainy mieszkających w gminie. Celem pomocy psychologicznej było wsparcie uchodźców, którzy doświadczyli lęku, obaw o bliskich, rozstania z nimi lub innych trudności w możliwie najkrótszym czasie. 

Istotnym problemem prawnym i praktycznym dotyczącym dzieci (obywateli Ukrainy), które przybyły do Polski bez rodziców była kwestia przedstawicielstwa ustawowego tzw. opiekuna czasowego, który podejmował legalne decyzje w istotnych sprawach dotyczących osoby i majątku dziecka. Nadzór nad realizacją praw i obowiązków opiekuna tymczasowego sprawował Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Jaworzu. Opieką opiekuna tymczasowego objętych było 18 dzieci przebywających na terenie Jaworza. 

Ze środków Funduszu Pomocy dla obywateli Ukrainy wydatkowano na:

• zasiłki okresowe dla obywateli Ukrainy,

• zapewnienie posiłku dla dzieci i młodzieży w placówkach oświatowych,

• jednorazowe świadczenie pieniężne dla osób, które opuściły Ukrainę w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa w wysokości 300 zł (dla 250 osób),

• świadczenia rodzinne, w tym zasiłki rodzinne i zasiłek pielęgnacyjny dla 16 dzieci oraz na 5 jednorazowych świadczeń z tytułu urodzenia się dziecka,

• wydatki związane z realizacją zadań związanych z nadaniem numeru PESEL i potwierdzeniem tożsamości obywatelom Ukrainy,

• realizację dodatkowych zadań oświatowych związanych z edukacją uchodźców, 

• bezpłatną opiekę medyczną i pomoc psychologiczną dla uchodźców z Ukrainy.

Ochrona zdrowia to sektor, który często nie charakteryzuje się wysokimi wydatkami, ale pomimo tego, zakres realizowanych zadań pozostaje zróżnicowany. Podstawowe obowiązki gminy w tym zakresie zostały zawarte w ustawie o samorządzie gminnym, która wskazuje, iż zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, wśród których uwzględnia się m.in. sprawy ochrony zdrowia. Jednakże szczegółowe kompetencje określają także inne akty prawne, w szczególności ustawy, które dotyczą przedsięwzięć związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz przeciwdziałaniem narkomanii.

Corocznym przedsięwzięciem realizowanym przez gminę były zadania określone w ramach programu rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii. W założeniu uwzględniał on tworzenie warunków przeciwdziałających problemom związanym z uzależnieniami i przemocą w rodzinie, a także działania na rzecz ograniczenia dostępności do alkoholu oraz profilaktykę uzależnień zarówno wśród dzieci, młodzieży, jak i dorosłych.

Zadania Przekazane ORGANIZACJOM POZARZĄDOWYM w zakresie przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom:

• Klub Zdrowia oraz Wystawa Expo Zdrowie,

• "Bliżej sportu, dalej od używek",

• VI Piknik Zdrowo bo sportowo,

• Obóz wypoczynkowo-szkoleniowy zorganizowany przez Ochotniczą Straż Pożarna w Jaworzu,

• "Zwalczanie patologii alkoholizmu u źródła poprzez promocję abstynenckich postaw u dzieci i młodzieży",

• Harcerska Akcja Letnia.

Samodzielny gminny zakład opieki zdrowotnej

Działająca w Gminie Jaworze przychodnia, w ramach działalności statutowej i na zasadach określonych przepisami prawa świadczy usługi głównie dla mieszkańców gminy. W 2022 r. zapewniano podstawowy zakres działalności, obejmujący poradnię internistyczną, poradnię pediatryczną oraz dostęp do badań laboratoryjnych.

Przebieg AKCJI SZCZEPIEŃ

W lutym 2022 r. stan szczepień przeciw COVID-19 w gminie Jaworze wyglądał następująco:

60,4% zaszczepionych w pełni w 2022 r.

 4 500 mieszkańców zaszczepionych w pełni

Na rzecz ochrony zdrowia w 2022 r. podjęte zostały również inne działania obejmujące współpracę z organizacjami pozarządowymi. Dzięki temu kontynuowano realizację zadań z zakresu ochrony i promocji zdrowia, w tym działalności leczniczej w rozumieniu ustawy o działalności leczniczej.